راز دانه های تسبیح یسر

درخت یسر، درخت معجزه

اگر تا به حال تسبیح یسر را دیده باشید متوجه خواهید شد که جنسی همانند چوب داشته که در حقیقت نیز همینگونه است. دانه های تسبیح یسر از چوب درختی با همین نام ساخته می‌شوند.

درخت یسر چیست؟

مبدا درخت یسر، کوهپایه های هیمالیا و سواحل هند است که دانه های آن توسط دریا به سواحل دیگر مانند عربستان و مصر رسیده اند.
موضوعی که در مورد دانه های درخت یسر لازم است بدانید این است که این درخت 14 گونه دارد! به دلیل همین تنوع ظاهری، این درخت را با نام های متنوعی می‌شناسند. 

نام های متنوع درخت یسر

همانطور که گفته شد منشا این درخت، شبه قاره هند است و هندی ها از 4 هزار سال پیش به این درخت مورینگا می‌گفتند.
در فرهنگ عربی این درخت را با نام های مختلفی مانند درخت شیر، رحمت، درخت فقرا، لوبیا گران بها، سیر وحشی و ترب کوهی نیز می‌شناسند.
همینطور به دلیل استقامت در صحرای حجاز و حالت شاخه هایش، به درخت عشاق هم معروف است. اما به طور کلی، چوب آن یسر نامیده می‌شود.

در زبان انگلیسی به آن (Drumstick tree) می‌گویند که به معنای درخت طبل است. این هم به دلیل شباهت ساقه های آن به چوب طبل می‌باشد.

در ایران، این درخت را به دلیل اینکه نوع بومی‌‌ آن شباهت ظاهری با درخت گز (گزچه بیابانی) دارد، درخت گز روغنی و در سیستان بلوچستان به آن پرینگا هم می‌گویند.

نام اصلی درخت یسر

متوجه شدید این درخت نام های محلی بسیاری دارد. اما به دلیل اینکه هندی‌ها زودتر با آن آشنا شده و از همه قسمت های این درخت استفاده می‌کنند، باعث شهرت بیشتر آن شدند به همین دلیل نام هندی آن یعنی مورینگا در کتب و سایر سایت های علمی‌ جهان، شناخته شده تر می‌باشد.

اقلیم درخت مورینگا

درخت مورینگا مخصوص خط استوا می‌باشد و از آنجایی که اکثر مناطق خط استوا ساحلی هستند، این درخت را به عنوان درخت دریایی هم می‌شناسند.
این درخت بسیار سریع رشد می‌کند؛ به صورتی که در سال اول، تا 3 متر نیز می‌رسد. همچنین درخت مورینگا در شوره زار ها هم رشد کرده و به این دلیل که بسیار مقاوم است، در اکثر نقاط استوایی قابل کشت می‌باشد. تنها ویژگی درخت مورنیگا که آن را مختص استوا کرده است، این است که نباید درجه دمای محیط کمتر از 6 درجه شود. با این حال می‌توان آن را به صورت گلخانه‌ای هم پرورش داد؛ به این صورت که بعد از بزرگ شدن نهال، آن را در گلدان های بزرگ قرار دهند و فقط در زمستان به گلخانه منتقل کنند.

ویژگی ظاهری درخت یسر (مورینگا)

درخت یسر یا مورینگا، در هر منطقه ظاهر برگ و دانه های متفاوتی دارد؛ اما دو نوع آن بسیار فراگیر است و تفاوت فاحشی در نوع برگ و دانه با هم دارند به طوری که آن ها را با نر و ماده از هم متمایز می‌کنند.
این درخت در مناطق مرطوب استوایی دارای برگ های پهن و در مناطق گرم و خشک و بیابانی دارای برگ های ریز و کوچک و ساقه های پر آب است به طوری که تنه آن تا شعاع 50 سانتی‌متر می‌رسد و در اواخر فصل زمستان گل های سفید معطری می‌دهد که با توجه به منطقه آب و هوایی اندازه و عطر آن متفاوت است.
میوه این درخت مانند لوبیا در غلاف می‌باشد که دارای پروتئین و ویتامین‌های گروه سبزیجات و سیفی جات می‌باشد و هنگام رسیدن، دارای بیست درصد روغن خواهد بود.

کاربرد های درخت یسر (مورینگا)

یسر از جمله درختان مقاومی‌ است که می‌توان از همه قسمت های آن استفاده کرد. به طوری که در سال 2010 این گیاه به عنوان درخت معجزه معرفی شده است. 

ساقه

ساقه های یٌسر دارای شیره‌ای سفید رنگ هستند که بعد از برخورد با هوا، تیره می‌شوند؛ دم کرده پوست ساقه و تنه درخت یسر برای اسپاسم عضلات و خارش‌های پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین به دلیل عطر ملایمش، به عنوان عود از آن استفاده می‌کنند. علاوه بر این موارد، از چوب و ساقه های ضخیم آن در هنرهای دستی استفاده می‌کنند. 
عرب ها از چوب شاخه های این گیاه، تسبیح می‌سازند که به تسبیح یسر مصری و یا یسر حجازی معروف می‌باشد. تسبیح یسر حجازی، امروزه با نام تسبیح مکاوی نیز معروف است و تسبیح های قدیمی ‌را حجازی می‌گویند.

این دانه ها از چوب یسر که عطری خاص دارد ساخته می‌شوند؛ به همین دلیل مورد استقبال واقع شده اند. همچنین به دلیل اینکه تسبیح یسر از چوب ساخته شده است با وجودی که لایه ای رزینی روی آن زده می شود، اما به مرور خشک شده و باید چرب شود. برخی آن را با روغن گردو یا نارگیل چرب می کنند.

 

ریشه

ریشه های درخت یُسر بسیار پراکنده و زخیم است و می‌تواند برای جلوگیری از فرسایش خاک مفید باشد. هندی ها ریشه های این گیاه را رنده کرده و به عنوان ادویه از آن استفاده می‌کنند. این ماده طعمی‌‌ مشابه ترب کوهی دارد. اما مصرف زیاد آن سمی‌ بوده و مانع بارداری می‌شود.

برگ ها 

عصاره برگ مورینگا منبع غنی از ویتامین ها و اسیدهای آمینه است. همانطور که گفته شد این درخت در هند بسیار مورد توجه می‌باشد. برگ های این درخت نازک هستند و به راحتی خشک شده و پودر می‌شوند. هندوها برگ های تازه آن را همچون سبزی و خشک شده آن را به صورت پودر در غذاهای خود استفاده می‌کنند. همچنین آن را برای پوست مفید می‌دانند و از آن ماسک صورت می‌سازند.
برگ یسر دارای پروتئین است. به همین دلیل به عنوان یک مکمل غذایی سالم برای کاهش سوء تغذیه استفاده شده و همچنین برای درمان ناباروری مردان وارد آزمایشگاه‌ها می‌شود و در درمان بیماری‌های قلبی عروقی، به عنوان ضد فشار خون و برای پیشگیری از دیابت، اکسیداسیون و سرطان از آن استفاده می‌کنند. 

گل

همانطور که گفته شد گل های درخت یسر، معطر هستند. مردم کوهپایه های هیمالیا علاقه خاصی به خوردن گل‌های تازه دارند و از این گل، برای تزیین غذاها هم استفاده می‌کنند. گل مورنیگا را، هم به صورت تازه و هم به صورت خشک شده برای دمنوش‌ها استفاده می‌شود. 

دانه

دانه این گیاه مهمترین بخش آن است که استفاده‌های فراوانی از آن می‌شود. در هند به دلیل اینکه دانه مورنیگا معطر است، به عنوان خوشبو کننده آن را در آتش دود می‌کنند.
جالب است بدانید محققان در تحقیقاتی متوجه شدند که دانه های مورنیگا، دارای پروتئین‌هایی است که می‌تواند ذرات سیلیس موجود در آب را جذب کند و به عنوان نوعی فیلتر ارزان، برای تسویه آب‌های سخت در مناطق در حال توسعه مورد استفاده قرار گیرد. اما مهمترین بخش دانه های مورینگا، روغن آن است.

روغن دانه مورینگا (یسر)

21 درصد از دانه‌های یسر، روغن است. مصریان در قدیم روغن این دانه ها را استخراج کرده و چون مزه تلخی داشته صرفاً به عنوان روغن مو و بدن استفاده می‌کردند.
هندی ها علاوه بر این که آن را برای مو استفاده می‌کنند، روغن را می‌جوشانند تا تلخی آن کم شود و به صورت خوراکی به عنوان دارو استفاده می‌کنند.
امروزه روغن مورینگا در محصولات آرایشی، کرم ها، لوسیون ها و شامپو ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

فروشگاه حجره شوشتری علاوه بر انواع انگشتر نقره، برای علاقه مندان تسبیح یسر نیز محصولات مناسب و با کیفیتی را دارا است که می‌توانید در انتهای این مقاله، به صفحه مربوط به آن محصولات، مراجعه نمایید.

 

درخت یسر در ایران

همانطور که گفته شد این درخت از گیاهانی است که در نزدیکی خط استوا، رشد بسیار خوبی دارند. کشور ما ایران نیز دارای اقلیم‌های متنوعی است که می‌تواند از همه گیاهان میزبانی کند.
 اخیراً این درخت در منطقه‌ای به نام زرآباد استان سیستان بلوچستان، در سطح ۲۰ هکتار کشت شده است.

 

برای دیدن انواع محصولات تسبیح یسر فروشگاه حجره شوشتری، می‌توانید اینجا کلیک کنید!